Cách nhận biết gỗ Huỳnh Đàn

Bên cạnh các loại gỗ quý như gỗ Trầm, gỗ Huyết Long thì đồ nội thất được làm từ gỗ Huỳnh Đàn cũng được nhiều người quan tâm. Vậy gỗ Huỳnh Đàn là gỗ gì? Cách nhận biết gỗ Huỳnh Đàn như thế nào? Cùng Gỗ Thành Vinh tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Gỗ Huỳnh Đàn là loại gỗ gì?

Trên thực tế, gỗ Huỳnh Đàn (có tên tiếng anh là Dalbergia Tonkinensis Prain) là một tên gọi khác của gỗ Sưa. Cái tên này thường được dùng nhiều ở miền trung và miền nam nước ta. Đôi khi tùy thuộc vào từng vùng miền cây Huỳnh Đàn còn được đọc lệch thành Huỳnh Đường, Hoàng Đàn hay Quỳnh Đàn,…

Huỳnh Đàn là loại cây thuộc nhóm gỗ 1, thuộc hàng danh mộc, quý hiếm và có khả năng đặc biệt phát ra năng lượng, mùi thơm.

Từ xa xưa, các bậc vua chúa đã biết sử dụng gỗ Huỳnh Đàn để chạm trổ, đóng ngai vàng, chỗ ngồi, tủ, giường.... Điều này chứng tỏ không chỉ thời hiện đại mà từ rất nhiều năm về trước gỗ Huỳnh Đàn đã rất có giá trị. Ở thời điểm hiện tại, các thương gia Trung Quốc sang Việt Nam (đặc biệt là ở các tỉnh miền Trung – Tây Nguyên) lùng sục mua gỗ Huỳnh Đàn, điều này đã dẫn đến tình trạng khan hiếm Huỳnh Đàn chưa từng thấy. Chính vì điều đó đã khiến giá Huỳnh Đàn tăng vọt trong một số thời điểm.

Cách nhận biết gỗ Huỳnh Đàn

Để nhận biết một cách nhanh chóng thì chỉ những người làm trong nghề lâu năm mới nhận ra gỗ Huỳnh Đàn thông qua mùi hương đặc trưng. Cách nhận biết gỗ Huỳnh Đàn theo kinh nghiệm dân gian thì chủ yếu dựa vào lõi. Lõi của cây gỗ Huỳnh Đàn rất cứng, thông thường phải trên 10 năm tuổi, cây mới bắt đầu cho lõi.

Gỗ Huỳnh Đàn được chia làm 3 loại:

• Huỳnh Đàn đỏ: Còn gọi là gỗ Sưa đỏ, hiện nay, Huỳnh Đàn đỏ khá phổ biến và có tính ứng dụng cao. Đây là cây gỗ trung bình, chúng thường cao từ 15 – 18m, sinh trưởng nhanh, khá dễ trồng và dễ chăm sóc. Sau khoảng 8 – 10 năm trồng, bạn có thể thu hoạch được. Cây gỗ Huỳnh Đàn đỏ rất đẹp, chúng có lõi to, cứng, màu nâu đỏ, nâu thẫm hoặc nâu đen. Điểm đặc biệt của loại cây này là thớ mịn, không sợ mối mọt. Cây Huỳnh Đàn Đỏ có mùi thơm, chính vì vậy, bạn khó bị nhầm lẫn với các loài cây gỗ khác.

Đường nét hoa văn trên cây gỗ hút hồn người xem bằng những đường nét tự nhiên, uốn lượn ngẫu hứng. Giá gỗ Huỳnh Đàn đỏ rất đắt, năm 2018 có giá tiền từ 1.000.000 đến 100.000.000đ/kg gỗ lõi tuỳ loại, tính ra 1m3 có giá trị tương đương gần chục tỷ đồng. Hiện nay, người ta mua Gỗ Sưa Đỏ từ 7 tuổi trở lên, đường kính lõi trên 9cm, có giá từ 1.000.000 đến 5.000.000 đồng/kg.

Nhiều người cho rằng Cây Sưa Đỏ có giá trị cao như vậy vì ngoài những đặc điểm ưu việt của Gỗ Sưa Đỏ (đẹp, tốt, không mối mọt....), nó còn có tác dụng khác về mặt tâm linh.

• Huỳnh Đàn trắng: Khác với Huỳnh Đàn đỏ, cây Huỳnh Đàn trắng khi trưởng thành có thân khá nhẵn, khi cây lâu đời, lớp vẩy chết sẽ được hình thành. Cách nhận biết gỗ Huỳnh Đàn trắng khá dễ dàng, thông thường chúng sẽ không đẹp bằng Huỳnh Đàn đỏ. Lớp thịt bên ngoài của gỗ khá dày, có màu nhợt nhạt đồng thời hoa văn cũng mảnh nhỏ và không sắc nét. Loại cây này không có tính ứng dụng cao trong đời sống vậy nên giá của Huỳnh Đàn trắng rẻ hơn nhiều so với Huỳnh Đàn đỏ.
• Huỳnh Đàn vàng: Loại cây này thường cho gỗ có màu vàng nhạt, lõi gỗ thì thẫm hơn. Đặc biệt gỗ của Huỳnh Đàn Vàng có mùi thơm hấp dẫn vậy nên khi ứng dụng trong đời sống, chúng được sử dụng để đóng các sản phẩm nội thất, làm vòng tay hoặc cất lấy tinh dầu, dùng làm hương (nhang) đốt rất tốt.

Cách nhận biết gỗ Huỳnh Đàn chi tiết

• Quan sát bằng mắt thường: Sắc gỗ màu vàng hoặc đỏ; gỗ để lâu phủ bụi có thể xuống màu song dùng dao cạo ra  hoặc dùng giấy ráp đánh nhẹ có thể thấy màu rực sáng vàng hoặc đỏ. Chính vì vậy, từ xưa,  các cụ đã có câu "vân gỗ trắc , sắc gỗ sưa"

Vân gỗ nổi lên xoắn xít,  từng lớp từng lớp rất đẹp, có những vùng xoáy nhìn thấy hiện ra những hình thù kỳ lạ, cho nên trong sách cổ của Trung Quốc đã ghi chép là gỗ có vân "hình mặt quỷ" ...

Thớ gỗ mịn, nhỏ, màu hồng (hoặc đỏ) sẫm, thi thoảng có thớ màu đen.

• Ngửi hoặc đốt: gỗ Huỳnh Đàn có tinh dầu với hương thơm đặc biệt, cho nên những ai đã được ngửi mùi gỗ sưa thì sẽ rất khó nhầm lẫn với mùi của các loại gỗ khác cũng có tinh dầu như gỗ hương, gỗ pơ mu, gỗ ngọc am...

Đối với những món đồ cổ gỗ sưa đã đóng cách đây hàng trăm năm thì sẽ khó ngửi hơn, ta cần đánh giấy ráp, hoặc dùng dao sắc cạo nhẹ sạch bụi , rồi ngửi trực tiếp vào gỗ, ta vẫn thấy có mùi thơm ngát mùi trầm do tinh dầu tỏa ra. Hoặc đốt, khói tỏa hương rất  thơm, tàn màu trắng ngà.

• Cân: gỗ Huỳnh Đàn nhẹ hơn gỗ trắc, gỗ lim, gỗ cẩm lai, nhưng cũng rất nặng, nặng tương đương gỗ hương, nặng hơn gỗ lát, gỗ  xoan,…
• Ngâm nước sôi: ngâm gỗ Huỳnh Đàn trong nước đang sôi (hoặc mặt gỗ sưa) để trong một chiếc chậu tráng men hoặc bát tô tráng men màu trắng, để yên lặng trong 15 - 20  phút, sau đó quan sát màu nước và váng dầu nổi lên mặt nước báo vào thành chậu, thành bát: thấy nước có màu hồng, trong, đồ nước đi ta thấy có một đường viền váng dầu bám vào thành bát màu hồng sáng bóng, ngửi thấy mùi thơm ngát.

Giá trị của gỗ Huỳnh Đàn

Theo các nghiên cứu của những nhà khoa học phương Tây thì họ cho rằng gỗ Huỳnh Đàn có hàm lượng tinh dầu cao (tuy không nhiều như tinh dầu trầm hương) nhưng càng để lâu chúng càng có hương thơm. Chính vì vậy mà hiện nay gỗ Huỳnh Đàn thường được sử dụng để tạo ra các sản phẩm nội thất như đóng giường phản hoặc đóng quan tài cao cấp.

Loại gỗ này khá mềm mại, không bị mối mọt, không bị cong vênh khi thời tiết thay đổi nên chúng có tính ứng dụng cao trong đời sống. Ngoài sản xuất gường, tủ, quan tài, gỗ Huỳnh Đàn còn được dùng làm đồ mỹ nghệ, vòng tay gỗ hay đồ thờ cúng rất sang trọng. Đặc điểm nổi bật của gỗ Huỳnh Đàn là sau một thời gian sử dụng nó sẽ lên tuyết, bạn sẽ nhìn thấy một lớp bụi mỏng trắng phủ ngoài những sản phẩm nay do nó có chứa một hàm lượng tinh dầu rất lớn.

Như vậy bạn đọc đã có câu trả lời cho riêng mình về câu hỏi “gỗ Huỳnh Đàn là gì?” rồi chứ? Đây đúng là loại gỗ rất quý và giá trị đúng không nào?

>> Xem thêm: Gỗ Huyết Long là gì? <<

-------------