Tết Thanh Minh là gì? Tết Thanh Minh năm 2020 là ngày nào?
Tết Thanh Minh là gì? Tết Thanh Minh năm 2020 là ngày nào?
Tết Thanh Minh năm 2020 là ngày 5/4 dương lịch, tức ngày 13/3 âm lịch. Tức ngày Mậu Dần, tháng Canh Thìn, năm Canh Tý. Cùng Gỗ Thành Vinh tìm hiểu tất tần tật về ngày tết Thanh Minh nhé.
Tết Thanh Minh là gì?
Tết Thanh Minh (hay có thể gọi là Tiết Thanh Minh) là 1 trong 24 tiết khí tính theo âm lịch của một số nước như Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên,... Tết Thanh Minh được tính theo quy luật vận hành của mặt trời - Dương lịch. Tiết Thanh Minh thường rơi vào mồng 4 hoặc mồng 5 tháng 4 dương lịch.
Tuy Tết Thanh Minh không phải là một ngày lễ lớn nhưng nó đã trở thành một ngày lễ không thể thiếu của mọi người dân phương Đông nói chung và Việt Nam nói riêng. Đây là ngày lễ gắn liền với đạo đức, bổn phận của mọi người dân - bổn phận nhớ đến công lao của tổ tiên mình. Là ngày lễ, ngày giỗ chung của những người đã khuất để những người còn sống báo hiếu, trả ơn, tưởng nhớ đến công lao của họ.
Nguồn gốc của Tết Thanh Minh
Được bắt nguồn từ Trung Quốc cổ đại. Thời xa xưa, vào đời Xuân Thu, vua Tấn Văn Công của nước Tấn, gặp nạn phải bỏ quê hương đi lưu vong. Lúc ấy, có một vị hiền sĩ tên là Giới Tử Thôi luôn giúp vua vượt qua khó khăn. Lúc hết lương thực, ông đã tự mình cắt thịt ở đùi nấu cho vua ăn, vua Tấn Văn Công biết sự tình rất biết ơn ông.
Giới Tử Thôi phò tá vua tận 19 năm, trải qua biết bao nhiêu khó khăn và hoạn nạn. Nhưng sau này, khi vua giành lại được quyền lực của mình, ông phong thưởng hậu hĩnh cho những người đã có công nhưng lại quên mất Giới Tử Thôi đã giúp mình. Tử Thôi cũng không oán giận gì và sau đó cùng mẹ ở ẩn ở núi Điền Sơn.
Đến sau này, khi vua nhớ đến ông, có ý phong thưởng nhưng ông đã từ chối. Vì muốn Tử Thôi ra ngoài, vua đã hạ lệnh đốt rừng nhưng ông và mẹ không ra và chết cháy. Vua cảm thấy thương xót nên đã lập miếu thờ.
Từ đó, ngày tết Thanh Minh cũng xuất hiện. Và đặc biệt trong nhân gian, mọi người kiêng dùng lửa từ ngày 3/3 - 5/3 âm lịch, ăn thức ăn lạnh. Cũng chính vì thế mà trong thời gian 3 ngày đó còn được gọi là Tết Hàn Thực.
Ngày tết này được du nhập vào Việt Nam từ thời Lý nhưng đã thay đổi ý nghĩa. Bên cạnh đó nó còn gắn liền với tục Tảo Mộ. Vào ngày này, tất cả mọi người dù đi đâu cũng cố gắng trở về nhà tụ tập bên mâm cơm gia đình và cùng người thân đi tảo mộ.
Việc cần làm trong ngày Tết Thanh Minh
Người Việt lấy ngày tết Thanh Minh là dịp để tu sửa phần mộ của tổ tiên, dòng họ mình để phần mộ được sạch sẽ. Khi đi tảo mộ, mọi người thường mang theo cuốc, xẻng để đắp lại những chỗ mồ bị nứt, bị hở, rẫy những cây cỏ dại và những cây hoang mọc xung quanh, trùm lên mộ và cũng để tránh cho các loài rắn, chuột đào hang, làm tổ.
Sau khi hoàn thành tảo mộ, họ thường thắp những nén hương và trồng/cắm trên mộ một vài cây hoa nhỏ cho các linh hồn đã khuất.
Một số lưu ý khi chọn hoa cắm:
Bạn nên chọn những bông hoa đơn giản mộc mạc, không quá sặc sỡ, màu vàng hoặc màu trắng là màu chủ đạo.
- Với hoa dùng để dâng, bạn có thể chọn những bông hoa cúc trắng hoặc vàng, hoa huệ.
- Hoa dâng cho những người đã khuất mà cùng thế hệ, bạn nên dùng hoa cúc trắng trắng, vàng, hoa hồng, hoa ly, hoa loa kèn,..
- Hoa dâng cho những người đã khuất là bạn bè hoặc người ít tuổi có thể chọn loại hoa mà người đó lúc sống thích.
Một số lưu ý khi đi tảo mộ:
- Khi đi tảo mộ, dù bạn có phải xách nặng đến thế nào cũng đừng thuê người xách, mà hãy để con cháu trong nhà xách.
- Khi làm lễ nên là người con trưởng, cháu đích tôn, hoặc là người kế thừa việc thờ tục trong dòng họ.
- Trước khi ra mộ, bạn cần phải bày cỗ, thắp hương xin phép gia tiên trước khi đi tảo mộ.
- Thắp hương ở nơi thờ thổ công, thổ địa ở nơi chôn cất trước khi thắp hương ở mộ.
- Sau khi làm lễ xong mới tiến hành dọn dẹp xung quanh mộ.
- Dọn dẹp chỉ nên dọn dẹp cỏ, trồng hoa, lau chùi,.. Còn với những ngôi mộ chưa xây thì thêm việc đắp đất. Nhổ cỏ chỉ nên làm ở bề mặt trên, không nên giựt quá mạnh, đào bới gây sạt lở mộ.
- Đốt vàng mã nên đốt đúng nơi quy định, không đốt quá gần mộ gây ảnh hưởng tới âm khí của mộ.
- Đặc biệt, không nên đeo vàng bạc khi đi tảo mộ, giống như bạn mang đồ lòe loẹt, sẽ thu hút sự chú ý của ma quỷ. Thay vào đó nếu có thể bạn có thể đeo vòng tay trầm hương vòng gỗ huyết long hay vòng gỗ sưa đây là những loại vòng có rất nhiều tác dụng, trong đó có công dụng trừ tà ma rất tốt.
Một số điều cấm kỵ trong dịp tết Thanh Minh
- Không đi những con đường vắng vẻ, ít người qua lại, chọn đường mà mọi người hay đi để tránh gặp nguy hiểm.
- Mọi người khi đi với một lòng thành kính, không có tạp niệm.
- Mộ của tổ tiên cần quét dọn sạch sẽ, thêm hoa tươi, và quét dọn cả phía sau.
- Khi đi tảo mộ, cần chú ý dọn dẹp, sửa sang cả bốn phía của ngôi mộ để tỏ lòng thành kính.
- Nếu phụ nữ đi tảo mộ cần tránh trong thời kỳ hành kinh, phụ nữ đang mang thai để tránh tà khí vào người không tốt.
- Nếu là người yếu bóng vía, khi về nhà cần bước qua lửa để tránh những năng lượng xấu vào nhà.
- Trong lúc đi, nếu gặp mộ của người khác, không dẫm lên, đá vào đồ lễ hay tỏ thái độ thái độ bất kính để tránh gặp xui xẻo.
- Không chụp ảnh ở xung quanh mộ.
- Không nên tổ chức tiệc hỷ, tiệc tùng, vui chơi trong thời gian này
- Mặc quần áo quá sặc sở sẽ dễ bị các vong hồn xung quanh chú ý.
- Đi du lịch trong thời gian này có thể đem lại điều không may mắn cho cả gia đình bạn
- Đi tảo mộ nhưng không phải là người trong nhà mình là một điều hết sức tối kỵ
Cách cúng Tết Thanh Minh
Ở ngoài mộ
Gia chủ sẽ sắp xếp mâm lễ gồm có: vàng mã, hương đèn, trầu cau, hoa quả, đồ cúng chay, hoặc đồ cúng mặn vào chỗ thờ chung. Sau đó, thắp nhang, đèn, vái 3 vái tỏ lòng thành kính với quan thổ công, thổ địa ở đó, mời gia tiên trở về, đọc các bái khấn lễ riêng khi đi tảo mộ đã được ghi ở sách vở và được truyền.
Khi nhang đã cháy hết 2/3 cây, mọi người có thể lễ tạ, hóa vàng, xin lộc và ra về.
Ở tại nhà
Trước khi vào lễ, gia chủ cần ăn mặc trang nghiêm, lịch sự để bày tỏ sự kính trọng với tổ tiên
Ở nhà, mọi người có thể tự chuẩn bị mâm cỗ để cúng tổ tiên. Tùy theo hoàn cảnh gia đình của mỗi người mà mâm cơm có thể khác nhau, quan trọng là mọi người chuẩn bị với một tâm thành kính.
Mâm cơm có thể là đĩa xôi, con gà, hoa quả, trầu cau, vàng mã, và một số món khác tùy theo gia đình.
Tết Thanh Minh có phải là Tết Hàn Thực không?
Đây là hai dịp tết hoàn toàn khác nhau.
Tết Thanh Minh bắt đầu từ khoảng ngày mùng 4, mùng 5 tháng 4, rơi vào khoảng thời gian sau Lập Xuân 45 ngày, sau Đông Chí 105 ngày và ngày đầu tiên của tiết khí gọi là Tết Thanh Minh.Trong thời gian tết Thanh Minh, mọi người trong họ họp nhau lại cùng đi tảo mộ và ăn uống sau khi đi lễ.
Còn tết Hàn Thực rơi vào ngày 3/3 âm lịch. Và trong ngày này thường ăn các món ăn lạnh, nguôi, bánh trôi, bánh chay.
Bạn đọc vừa xem xong bài viết về tết Thanh Minh, bạn đã hiểu rõ những việc cần làm và cấm kỵ trong dịp tết này chưa nào?. Hi vọng bài viết này sẽ giúp ích cho các bạn.
------------------
BÀI VIẾT HAY KHÁC >>
- GỢI Ý CHỌN QUÀ TẾT 2020 Ý NGHĨA
- PHÓNG SINH LÀ GÌ? PHÓNG SINH SAO CHO ĐÚNG CÁCH?
- TÌM HIỂU VỀ LỄ VU LAN
-------